مقالات

فاکتورهای سیستم عملکردی روشنایی

نیازهایی که سیستم روشنایی باید تامین نماید

نیازهای انسان پیچیده است. احساسات، فعالیت ها، ادراک و سلامت ما تحت تاثیر روشنایی قرار می گیرد. یکی از اصلی ترین نیازهای انسان نیاز به دید است، زیرا تجزیه و تحلیل ما از محیط بستگی مستقیم با نور دارد. هنگامی اشیا و الگوها قابل مشاهده هستند که شخص بتواند، با استفاده از قلم خود براساس حالات چهره ی معلم که کلمات جدیدی را بیان می کند به راحتی یادداشت کند، از یک راهرو بدون برخورد با شی عبور کند، یک نقاشی را درک کند یا در رستوران احساس مطلوبی از روشنایی داشته باشد. برای دید مناسب به این عوامل نیاز داریم: راندمان، نیازهای روحی، قابلیت دید، راحتی بصری، ارتباط اجتماعی، بهداشت، ایمنی و راحتی، زیبایی شناسی

قابلیت دید: قابلیت دید عبارت است از امکان استخراج اطلاعات از میدان دید که می تواند اطلاعاتی درباره موقعیت اشیا باشد. این شرط لازم برای روشنایی با کیفیت خوب است. برای سال ها نورپردازی با تاکید بر قابلیت دید هدف اصلی بوده است. در نتیجه تحقیقات در این جهت متمرکز بوده لذا ما باید درک خوبی از قابلیت دید و اهمیت آن داشته باشیم. مهمترین عوامل دید اشیا عبارتند از: کنتراست، نور، زمان و اندازه. این عوامل با یکدیگر در ارتباط هستند به طور مثال برای افراد مسن تر اشیا باید بزرگتر، روشن تر و با کنتراست بالاتر باشد تا بتوانند قابلیت دیدی همانند افراد جوان تر داشته باشند

راندمان: راندمان یکی از مهم ترین موضوعات در مورد نیازهای انسان است. راندمان سیستم برای فعالیت های افراد زمانی مناسب است که فرد بتواند ابعاد یک اطاق را به راحتی اندازه گیری کند، شماره ی اطاقی در یک راهرو را به راحتی بخواند یا جزئیات یک اثر هنری در یک موزه را به وضوح ببیند. سیستم روشنایی باید شرایط مناسب برای انجام فعالیت های روزانه را فراهم سازد. کارایی بصری و راندمان دو موضوع مجزا هستند: در حقیقت چند عامل غیر بصری در راندمان تاثیر گذار می باشند. آموزش، مهارت های حرکتی، انگیزه، و بسیاری دیگر از عواملی که در تعامل با بینایی هستند، میزان راندمان را مشخص می کنند. کارایی بصری در دسته دیگری قرار می گیرند، حذف برخی از عوامل در ارزیابی از محرک های بصری تاثیر گذار هستند از جمله متغییرهای روشنایی که در واکنش های رفتاری نقش ایفا می کنند. بنابراین روشنایی تا حد زیادی بر عملکرد بصری تاثیر گذار است نه راندمان

نیازهای روحی: نیازهای روحی ما پاسخی از نوری است که از محیط اطرافمان دریافت می کنیم. روشنایی احساس آرامش، رضایت و … را تحت تاثیر قرار می دهد. این عوامل به طور غیرمستقیم بر روی رفتارهای دیگرمان نیز اثرگذار است

آرامش بصری: آرامش بصری یک نیاز ضروری است که می تواند راندمان، سلامت، ایمنی و نیازهای روحی افراد را در بربگیرد. به طور مثال برای کارمندان یک دفترکار روشنایی باید محیط آرام را فراهم کند و در یک میهمانی نور می تواند احساس هیجان و شادی را به وجود آورد

زیبایی شناسی: درک زیبایی ناشی از واکنش های احساسی متفاوتی است. انسان از موضوعی که به صورت بصری آن را می بیند درک بهتری دارد. نورپردازی می تواند باعث افزایش ارتباطات اجتماعی، تقویت الگوهای ریتمیک در معماری، افزایش نمود رنگ ها و در نتیجه ایجاد یک سلسله مراتب از واکنش های اجتماعی در میدان بینایی ما را برقرار کند. نورپردازی همچنین می تواند مانع معرفی الگوهای مناسبی از تصویری که مشاهده می کنیم بشود. کمیت زیبایی را با چهار عامل می توان بیان نمود: انسجام، خوانایی، رمز و راز، و پیچیدگی

سلامت، امنیت و تندرستی: اگرچه سلامت، امنیت و تندرستی از نیازهای اولیه انسان است اما اغلب توجه کمی به آن می شود. به طور مثال تحت تاثیر کارکرد موتورهای الکتریکی می تواند در سیستم روشنایی اثر سوسوزدن ایجاد بشود و با تغییر سرعت موتورها این اثر کم و زیاد بشود. ( اثر سوسو زدن می تواند سردرد و خستگی چشم ایجاد کند ) بالاست های الکترونیکی در لامپ های فلوئورسنت می تواند از این اثر کاسته و منجر به کاهش سردرد و خستگی چشم شود. ایمنی بسیار مهم است و روشنایی اضطراری یک بخش از آن را تشکیل می دهد. روشنایی می تواند در برخی از محدودیت های دید تاثیرگذار باشد مانند: لبه پله ها، خطوط راه آهن، تقاطع ها، خواندن برچسب داروها و مواد شیمیایی

ارتباطات اجتماعی: نقش روشنایی در ارتباطات اجتماعی در واقع ایجاد شرایط استاندارد برای برقراری مطلوب آن است. ارتباطات اجتماعی ما صرفا فقط به صورت کلامی نیست و بر حالات چهره نیز استوار است، نور نامناسب می تواند باعث از بین رفتن نشانه های این نوع از ارتباط شود.

 

بازگشت بە لیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *